Giáo dục STEM: tư duy hay sản phẩm?

Giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) đã trở thành một chủ đề ngày càng phổ biến trong những năm gần đây. Nhiều nhà giáo dục và nhà hoạch định chính sách đang nhận ra tầm quan trọng của việc trang bị cho học sinh những kỹ năng cần thiết để thành công trong một thế giới của khoa học và công nghệ.

Tuy nhiên, trọng tâm của các dự án STEM thường chỉ tập trung vào các sản phẩm mà học sinh tạo ra – cho dù đó là rô-bốt, chương trình máy tính hay thí nghiệm khoa học. Mặc dù những sản phẩm này chắc chắn rất ấn tượng và có thể thể hiện khả năng STEM của học sinh, nhưng những sản phẩm này không nhất thiết phản ánh toàn bộ những gì phương pháp này cung cấp. Về cốt lõi, giáo dục STEM là một cách tư duy, một cách tiếp cận giải quyết vấn đề, khuyến khích học sinh tò mò, đổi mới và thích nghi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá lý do tại sao STEM không chỉ là sản phẩm mà học sinh làm ra mà là cả tư duy để có thể thành công trong thế kỷ 21.

1. Hiểu đúng về giáo dục STEM

Chúng ta hãy cùng xem xét lại định nghĩa sau về giáo dục STEM

“Giáo dục STEM là một cách tiếp cận liên ngành trong quá trình học, trong đó các khái niệm học thuật mang tính nguyên tắc được lồng ghép với các bài học trong thế giới thực, ở đó các học sinh áp dụng các kiến thức trong khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán vào trong các bối cảnh cụ thể, giúp kết nối giữa trường học, cộng đồng, nơi làm việc và các tổ chức toàn cầu, để từ đó phát triển các năng lực trong lĩnh vực STEM và cùng với đó có thể cạnh tranh trong nền kinh kế mới” (Tsupros, Kohler, & Hallimen, 2009)

Một vài điểm đáng chú ý trong định nghĩa này đó chính là:

  • Giáo dục STEM là một cách tiếp cận giáo dục. Ngoài giáo dục STEM, chúng ta còn nhiều cách tiếp cận khác, nhưng khi muốn thúc đẩy năng lực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học, chúng ta hoàn toàn có thể cân nhắc lựa chọn cách tiếp cận STEM vào giảng dạy.
  • Giáo dục STEM là cách tiếp cận liên ngành, liên môn. Sự liên kết giữa các môn học được làm rõ khi học sinh vận dụng nhiều kiến thức để giải quyết vấn đề. 
  • Bài học STEM hướng tới giải quyết vấn đề có bối cảnh cụ thể. Học sinh sẽ áp dụng kiến thức để giải quyết những vấn đề mình thấy trong thực tế bằng ý tưởng và công cụ thực tế. 

Như vậy, giáo dục STEM chú trọng nhiều hơn trong việc rèn luyện năng lực STEM cho học sinh trong quá trình giải quyết vấn đề và chế tạo sản phẩm, hơn là đặt ra yêu cầu cao về sản phẩm.

2.     Điều gì quan trọng với học sinh trong giáo dục STEM

Những lợi ích mà giáo dục STEM đem lại cho học sinh đó là:

  • Cơ hội nghề nghiệp: Các lĩnh vực STEM đang có nhu cầu cao và chúng mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp. Bằng cách cho học sinh tiếp xúc với giáo dục STEM, các em được chuẩn bị tốt hơn để tham gia lực lượng lao động trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, kỹ thuật, khoa học máy tính, v.v.
  • Kỹ năng giải quyết vấn đề: Giáo dục STEM khuyến khích học sinh suy nghĩ chín chắn, phân tích dữ liệu và giải quyết các vấn đề phức tạp. Những kỹ năng này không chỉ quan trọng trong các lĩnh vực STEM mà còn trong các lĩnh vực khác của cuộc sống.
  • Đổi mới: Giáo dục STEM thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới. Bằng cách khuyến khích học sinh khám phá và thử nghiệm, các em có thể phát triển những ý tưởng và khái niệm mới có thể dẫn đến những bước đột phá và tiến bộ trong các ngành công nghiệp khác nhau.
  • Khả năng cạnh tranh toàn cầu: Giáo dục STEM rất quan trọng đối với khả năng cạnh tranh của một quốc gia trên thị trường toàn cầu. Các quốc gia đầu tư vào giáo dục STEM có nhiều khả năng có lực lượng lao động có tay nghề cao, có thể đổi mới và cạnh tranh với các quốc gia khác trong các ngành công nghiệp khác nhau.

Như vậy, giáo dục STEM giúp học sinh trải nghiệm giải quyết những vấn đề trong cuộc sống, mang lại cơ hội rèn luyện những kỹ năng của thế kỷ mới cho học sinh chứ không chỉ hướng đến tạo ra những sản phẩm tốt, có tính thẩm mỹ cao, ứng dụng tốt trong đời sống.

3. Đánh giá sản phẩm STEM thế nào cho đúng?

Để đánh giá một sản phẩm và thể hiện sự hiểu biết của học sinh, bạn có thể sử dụng các bước sau:

  • Xác định mục tiêu: Xác định rõ ràng các mục tiêu của dự án hoặc nhiệm vụ. Điều này sẽ giúp bạn xác định những gì bạn muốn đánh giá và những tiêu chí bạn sẽ sử dụng để đánh giá sản phẩm.
  • Tạo phiếu đánh giá: Tạo phiếu đánh giá phác thảo các tiêu chí cụ thể mà bạn sẽ sử dụng để đánh giá sản phẩm. Phiếu tự đánh giá phải phù hợp với các mục tiêu của dự án hoặc bài tập và truyền đạt rõ ràng những kỳ vọng cho học sinh.
  • Đánh giá sản phẩm: Đánh giá sản phẩm dựa trên các tiêu chí đánh giá. Tìm kiếm bằng chứng về sự hiểu của học sinh về các khái niệm, kỹ năng và kiến thức cần thiết cho dự án hoặc bài tập.
  • Cung cấp phản hồi: Cung cấp phản hồi cho học sinh về sản phẩm của mình, nêu bật các điểm mạnh và các điểm cần cải thiện. Hãy cụ thể và đưa ra phản hồi mang tính xây dựng sẽ giúp học sinh cải thiện sự hiểu biết và kỹ năng của họ.
  • Cho phép phản ánh: Cho phép học sinh phản ánh về sản phẩm của mình và quá trình đánh giá. Khuyến khích các em suy nghĩ về những gì các em đã học được, những gì có thể làm khác đi và cách cải thiện trong tương lai.
  • Rà soát và sửa đổi: Xem xét lại tiêu chí đánh giá và quy trình đánh giá định kỳ để đảm bảo tiêu chí phù hợp với các mục tiêu và đánh giá hiệu quả sự hiểu của học sinh. Sửa đổi khi cần thiết để đảm bảo bảng tiêu chí vẫn phù hợp và hiệu quả.

Bằng cách làm theo các bước này, bạn có thể đánh giá sản phẩm một cách hiệu quả và thể hiện sự hiểu của học sinh về các khái niệm, kỹ năng và kiến thức cần thiết cho dự án hoặc bài tập.

Kết

Giáo dục là một khía cạnh quan trọng trong cuộc sống của chúng ta và đặc biệt là giáo dục STEM đóng một vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho tương lai của học sinh. Giáo dục STEM cung cấp cho học sinh kiến thức, kỹ năng và công cụ cần thiết để thành công trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng và ngày càng được thúc đẩy bởi công nghệ.

Bằng cách nhấn mạnh quá trình học tập và giải quyết vấn đề, chúng ta có thể thúc đẩy sự đổi mới, hợp tác và cải tiến liên tục, dẫn đến kết quả tốt hơn cho các cá nhân và toàn xã hội. Bằng cách đánh giá sự hiểu của học sinh thông qua các mục tiêu, tiêu chí đánh giá, phản hồi và suy ngẫm được xác định rõ ràng, chúng ta có thể đảm bảo rằng các em sẵn sàng đối mặt với những thách thức trong tương lai và tạo ra tác động tích cực đến thế giới.

Thầy Cô đang quan tâm, muốn tìm hiểu về Giáo dục STEM, cách áp dụng phương pháp STEM vào lớp học, tham gia “Khoá đào tạo Nhà giáo dục STEM cấp chứng nhận ISA-STEM.org” ngay nhé.

Khóa đào Tạo Giáo Viên Stem

Bài viết được biên soạn bởi International STEM Association, xin vui lòng không được sao chép dưới mọi hình thức.

 

Bài viết liên quan

GIÁO DỤC STEM LÀ GÌ – BẮT ĐẦU TRIỂN KHAI TỪ NGHIÊN CỨU

6 TIÊU CHÍ CỦA 1 CHƯƠNG TRÌNH STEM CHẤT LƯỢNG

LỢI ÍCH CỦA GIÁO DỤC STEM

NHỮNG HIỂU LẦM VỀ GIÁO DỤC STEM